Czy tylko Pismo święte?

Odpowiedzi na pytania, dotyczących Nowego Testamentu, polemizujące z zasadę sola scriptura

Przy tworzeniu tekstu wykorzystano fragmenty artykułu z „Zawsze wierni” 4/2001 pod tym samym tytułem.

1. Czy nasz Pan napisał jakakolwiek część Nowego Testamentu albo przykazał napisać go swym apostołom?

W Ewangeliach nie ma żadnego nakazu Jezusa aby jego uczniowie utrwalili jego naukę na piśmie ,sam też nie napisał żadnego pisma. W Apokalipsie św. Janowi polecone zostało aby napisał „to co ujrzał”(Ap 1,11.19).

2.Jaki nakaz dał Jezus uczniom odnoście przekazywania Jego nauki?

Mt 28:19-20 BT "Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata."

Apostołowie wypełnili ten nakaz przede wszystkim przez ustne głoszenie Ewangelii: Mk 16:20 BT "Oni zaś poszli i głosili Ewangelię wszędzie, a Pan współdziałał z nimi i potwierdził naukę znakami, które jej towarzyszyły." Pisali też pisma o życiu Jezusa,jednak przy ich tworzeniu korzystali z tradycji ustnej: Lk 1:1-2 BT „Wielu już starało się ułożyć opowiadanie o zdarzeniach, które się dokonały pośród nas, tak jak nam je przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa.” Faktem jest też że tylko niektórzy z Apostołów i uczniów przekazywało naukę na piśmie. Większość pism Nowego Testamentu ma charakter listów, wskazuje to na przygodny charakter tych pism, których powodem powstania była niemożność osobistego przybycia.(np. Listy przez św. Pawła podczas uwięzienia) Wynika stąd, że nie były to kompendia wiary, ale próby załatwienia najpilniejszych spraw. Przykładem takiego stanu rzeczy może być kwestie związane ze sprawowaniem Eucharystii w Koryncie: 1Kor 11:34 BT „Jeżeli ktoś jest głodny, niech zaspokoi głód u siebie w domu, abyście się nie zbierali ku potępieniu [waszemu]. Co do reszty, zarządzę, gdy do was przybędę.”

2J 1:12 BT „Wiele mógłbym wam napisać, ale nie chciałem użyć karty i atramentu. Lecz mam nadzieję, że do was przybędę i osobiście z wami porozmawiam, aby radość nasza była pełna.”

3. Czy po powstaniu pism, tradycja ustna przestała być użyteczna i jaką miała ona wartość w porównaniu do pism?

2Tes 2:15 BT „Przeto, bracia, stójcie niewzruszenie i trzymajcie się tradycji, o których zostaliście pouczeni bądź żywym słowem, bądź za pośrednictwem naszego listu.”

Tradycja ustna stanowi podstawę wiary równoległą do pism. Pismom jak również „nauczaniu żywym słowem” przypisywano takie samo Boskie pochodzenie:

2Tm 3:16 BT "Wszelkie Pismo od Boga natchnione /jest/ i pożyteczne do nauczania, do przekonywania, do poprawiania, do kształcenia w sprawiedliwości -"

1Tes 2:13 BT "Dlatego nieustannie dziękujemy Bogu, bo gdy przyjęliście słowo Boże, usłyszane od nas, przyjęliście je nie jako słowo ludzkie, ale - jak jest naprawdę - jako słowo Boga, który działa w was wierzących."

4.Kiedy spisano Nowy Testament i co do czasu jego powstania było normą wiary w Jezusa?

Księgi Nowego testamentu powstawały przez dłuższy czas. Prace naukowe podaja różną kolejność jak i czas powstania poszczególnych pism. Najbardziej rozpowszechniona opinią jest ,że pierwszym zachowanym pismem jest Pierwszy List do Koryntian (ok. 50r), a ostatnim Ewangelia Jana (ok. 100r.).

Siłom rzeczy pierwsze pokolenie chrześcijan miało jako podstawę wiary żywych Apostołów i ich nauki.:

Dz 2:42 BT "Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwie."

Dysponowali również pismami Starego Przymierza:

Dz 17:11 BT "Ci byli szlachetniejsi od Tesaloniczan, przyjęli naukę z całą gorliwością i codziennie badali Pisma[Starego Testamentu], czy istotnie tak jest."

5.Czy fakt, że pierwsi chrześcijanie czytali natchnione księgi Starego Przymierza nie pomniejsza znaczenia Tradycji ?

Nie ponieważ jak stwierdza św. Paweł odnośnie Żydów:

2Kor 3:14-16 BT "Ale stępiały ich umysły. I tak aż do dnia dzisiejszego, gdy czytają Stare Przymierze, pozostaje /nad nimi/ ta sama zasłona, bo odsłania się ona w Chrystusie. I aż po dzień dzisiejszy, gdy czytają Mojżesza, zasłona spoczywa na ich sercach. A kiedy ktoś zwraca się do Pana, zasłona opada.”

Tylko dzięki Tradycji o Jezusie przekazanej przesz „światków” mogli poznać pierwsi chrześcijanie prawdziwy sens Starego Testamentu. Cytat ten podaje również doniosła normę interpretacji ST :

KKK 129 „ Według starożytnego powiedzenia, "Nowy Testament jest ukryty w Starym, natomiast Stary znajduje wyjaśnienie w Nowym" - Novum in Vetere latet et in Novo Vetus patet”.

6.Kiedy i przez kogo został ogłoszony kanon Nowego Testamentu ?

Istniało wiele pism powstałych w I i II wieku, które często były uznawane za natchnione (np. Ewangelia Piotra), a i do niektórych pism włączonych później do kanonu NT wielu Ojców Kościoła miało zastrzeżenia odnośnie ich autentyczności (np. Grzegorz I Wielki wahał się co do Apokalipsy Jana).

Dzięki przechowywanej Tradycji Kościół rozpoznał, które pisma są natchnione. Jako najważniejsze dokumenty podające wykaz ksiąg Pisma św. należy wymienić:

· Dekret Damazego I z 382r

· Akta synodu w Kartaginie z 401r

· List Innocentego I z 405r

· Dekret Soboru Florenckiego z 1442r

· Dekret „Sacrosancta” Soboru Trydenckiego z 1546r, który ogłoszony został jako dogmat wiary

7. Czy Nowy Testament zawiera wszystko to co nauczał Jezus i Apostołowie?

Nowy Testament naucza, ze nie zawiera wszystkiego, co nasz Pan zrobił, i, w konsekwencji, wszystkiego, czego nauczał.

J 20, 30: Wiele tez innych jeszcze cudów uczynił Jezus wobec uczniów swoich, które nie są w tej księdze spisane.

J 21, 25: Wiele tez innych rzeczy uczynił Jezus, ale gdyby każdą z nich opisywać, to myślę, ze nie pomieściłby świat cały ksiąg, które by sie miało napisać.

Na pewno też nie zachował się jeden List św. Pawła:

Kol 4:16 BT "A skoro list zostanie u was odczytany, postarajcie się, by odczytano go też w Kościele w Laodycei, a wy żebyście też przeczytali list z Laodycei."

8. czy więc te nieprzechowane na piśmie nauki przepadły bezpowrotnie?

Święta Tradycja słowo Boże przez Chrystusa Pana i Ducha Świętego powierzone Apostołom przekazuje w całości ich następcom,[dlatego] Kościół osiąga pewność swoją co do wszystkich spraw objawionych nie przez samo Pismo święte.

9. jaką pomoc dał Jezus Apostołom i Kościołowi aby wiernie przekazywano całość Objawienia?

J 14,16 BT „A Pocieszyciel, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy7 i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem.”

10. czy spisanie świadectwa apostołów pomniejszało ich autorytet?

2P 1:19-29 BT „Mamy jednak mocniejszą, prorocką mowę, a dobrze zrobicie, jeżeli będziecie przy niej trwali jak przy lampie, która świeci w ciemnym miejscu, aż dzień zaświta, a gwiazda poranna wzejdzie w waszych sercach. To przede wszystkim miejcie na uwadze, że żadne proroctwo Pisma nie jest dla prywatnego wyjaśnienia. Nie z woli bowiem ludzkiej zostało kiedyś przyniesione proroctwo, ale kierowani Duchem Świętym mówili /od Boga/ święci ludzie.”

2P 3:15-17 BT „a cierpliwość Pana naszego uważajcie za zbawienną, jak to również umiłowany nasz brat Paweł według danej mu mądrości napisał do was, jak również we wszystkich listach, w których mówi o tym. Są w nich trudne do zrozumienia pewne sprawy, które ludzie niedouczeni i mało utwierdzeni opacznie tłumaczą, tak samo jak i inne Pisma, na własną swoją zgubę. Wy zatem, umiłowani, wiedząc o tym wcześniej, strzeżcie się, abyście dając się uwieść błędom tych, którzy nie szanują praw Bożych, własnej stałości nie doprowadzili do upadku”

Interpretacja Pism należy wyłącznie do Apostołów i ich następców (por. post „Sukcesja Apostolska”)

11. jakie są więc podstawy wiary chrześcijańskiej?

Są nimi Tradycja i Pismo św., a ich interpretacja należy do tych którym polecono „nauczać wszystkie narody.”

12. czy w czasach Ojców Kościoła istniała teoria sola scriptura i samowolnej interpretacji Objawienia?

Epifaniusz z Salaminy (ok. 315-403) „Przeciwko herezją”:

„potrzeba jednak także ustnego podania; albowiem z samego Pisma Św. nie można się dowiedzieć o wszystkim. Toteż Apostołowie jedne nauki pozostawili na piśmie, drugie zaś przekazali ustnie.”

Św. Augustyn: „Istnieje wiele spraw, które przyjął cały kościół i wierzy w nie bez zastrzeżeń według nauczania Apostołów, nawet jeśli nie zostały podane w formie pisemnej.”

Św. Ireneusz z Lyonu :”Otóż każdy kto chce zobaczyć prawdę, może stwierdzić w każdym Kościele tradycję apostołów na całym świecie. [Kościół Rzymu] posiada tradycję od apostołów i wiarę opowiadaną ludziom, a dochodzącą do nas droga kolejnego następstwa biskupów.”

Hegezyp (113-175): „W każdej zaś sukcesji...tak się rzeczy mają jak to przekazuje Zakon, Prorocy i Pan.

Św. Ignacy z Antiochii ”Jest więc rzeczą jasną, że na biskupa musimy patrzeć jak na samego Pana.”

13. Jakie konsekwencje przyniosło po wystąpieniu Lutra rozpowszechnienie teorii sola scriptura i prywatnej interpretacji Biblii?

Wspólnoty protestanckie od czasów reformacji w coraz szybszym tempie ulegają atomizacji.

Konsekwencje te przewidział św. Paweł, pisząc: 2Tm 4:3 BT "Przyjdzie bowiem chwila, kiedy zdrowej nauki nie będą znosili, ale według własnych pożądań - ponieważ ich uszy świerzbią - będą sobie mnożyli nauczycieli." Teoria sola scriptura może istotnie zaspokajać indywidualne pretensje do mądrości, ale z pewnością nie prowadzi do poznania Bożej Prawdy. Dobitnie ten stan rzeczy ilustrują ostatnie decyzje tych wspólnot w sprawie „małżeństw” homoseksualnych i ordynowanie homoseksualistów na „biskupów”.