Natchnienie i bezbłędność Pisma Św.

Rz 1:11 Bp "Bardzo bowiem pragnę ujrzeć was, aby wam przekazać stosowny dla waszego umocnienia dar duchowy."

Rz 1:11 IGNT "επιποθω γαρ ιδειν υμας ινα τι μεταδω χαρισμα υμιν πνευματικον εις το στηριχθηναι υμας "

Kol 3:16 Bp "Niech słowo Chrystusa obfituje w was: nauczajcie i napominajcie jedni drugich z prawdziwą mądrością. Śpiewajcie Bogu z całego serca i z wdzięcznością psalmy, hymny i natchnione pieśni."

Kol 3:16 IGNT "ο λογος του χριστου ενοικειτω εν υμιν πλουσιως εν παση σοφια διδασκοντες και νουθετουντες εαυτους ψαλμοις και υμνοις και ωδαις πνευματικαις εν χαριτι αδοντες εν τη καρδια υμων τω κυριω "

Ef 5:19 Bp "odmawiajcie wspólnie psamly, hymny i pieśni duchowe. Śpiewajcie Panu z całego serca pieśń pochwalną."

Ef 5:19 IGNT "λαλουντες εαυτοις ψαλμοις και υμνοις και ωδαις πνευματικαις αδοντες και ψαλλοντες εν τη καρδια υμων τω κυριω "

πνευματικος – pochodzący od Ducha, napełniony Duchem

2Tm 3:16 Bp "Każde Pismo jest natchnione przez Boga i przydatne do nauczania i przekonywania, do poprawiania i wychowywania w sprawiedliwości,"

2Tm 3:16 IGNT "πασα γραφη θεοπνευστος και ωφελιμος προς διδασκαλιαν προς ελεγχον προς επανορθωσιν προς παιδειαν την εν δικαιοσυνη "

θεοπνευστος od słów θεος Bóg i πνεω – wiać, dać, dmuchać (metaforycznie o działaniu Ducha Św.: J 3:8 Bp "Wiatr wieje gdzie chce. Szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd zmierza. Tak samo bywa z każdym, kto się z Ducha narodził.")


 

1. 1.Natchnienie
   

Leon XIII "Providentissimus Deus"(PD):

"Wszystkie księgi [Pisma Św.] zostały napisane z natchnienia Ducha Świętego, [który] przez swoja nadprzyrodzoną moc w taki sposób ich [tj. ludzkich pisarzy] pobudził i skłonił do pisania, tak im towarzyszył, kiedy pisali, żeby to wszystko i tylko to, co On rozkazał, dobrze ujęli myślowo, wiernie chcieli napisać i rzeczywiście dokładnie wyrazili w sposób nieomylnie prawdziwy."

"Do sporządzenia ksiąg świętych Bóg wybrał ludzi, którymi posłużył się jako używającymi swoich zdolności i sił, by dzięki Jego działaniu w nich i przez nich oni sami jako prawdziwi autorzy przekazali na piśmie to wszystko, i tylko to, czego On chciał" (Sobór Watykański II, konst. Dei verbum, 11.)

W kategorii przyczyny sprawczej można rozróżnic pierwsza przyczynę sprawczą (Duch Św.) i narzędziowa przyczyne sprawczą (ludzki autor). Stąd rozróżniamy funkcję Autora pierwszorzędowego i człowieka jako autora drugorzędowego.

2Sm 7:28 BT "Teraz Ty, o Panie mój, Boże, Tyś Bogiem, Twoje słowa są prawdą. Skoro obiecałeś swojemu słudze to szczęście,"

Ps 119:160 BT "Podstawą Twego słowa jest prawda, i wieczny jest każdy Twój sprawiedliwy wyrok."

Ap 21:5 BT "I rzekł Zasiadający na tronie: Oto czynię wszystko nowe. I mówi: Napisz: Słowa te wiarygodne są i prawdziwe."


 

1. 2 Bezbłędność
   

(PD): "To natchnienie nie tylko wyklucza wszelki błąd, lecz usuwa go i wyklucza w sposób tak bezwzględny, jak bezwzględnie jest konieczne, że Bóg, najwyższa Prawda, nie może być sprawcą żadnego absolutnie błędu."

"Ponieważ wszystko, co twierdzą autorzy natchnieni, czyli hagiografowie, powinno być uważane za stwierdzone przez Ducha Świętego, NALEŻY ZATEM UZNAWAĆ, ŻE KSIĘGI BIBLIJNE W SPOSÓB PEWNY, WIERNIE I BEZ BŁĘDU UCZĄ PRAWDY, jaka z woli Bożej miała być przez Pismo święte utrwalona dla naszego zbawienia" (Sobór Watykański II, konst. Dei verbum, 11.)

• nauki przyrodnicze
  

(PD): "Autorzy święci (...) nie chcieli nauczyć ludzi tych rzeczy, a mianowicie wewnętrznej struktury świata widzialnego, które nie służyły pomocą dla ich zbawienia. Dlatego zamiast przeprowadzać dokładne badania natury opisywali oni i przedstawiali te rzeczy albo w sposób przenośny, albo według sposobu mówienia ogólnie przyjętego w ich czasie. ... Bóg kiedy mówi do ludzi, wyraża się na sposób ludzki, żeby oni mogli go zrozumieć."

• historia
  

W celu zrozumienia intencji autorów świętych trzeba uwzględnić okoliczności ich czasu i kultury, "rodzaje literackie" używane w danej epoce, a także przyjęte sposoby myślenia, mówienia i opowiadania. Inaczej bowiem ujmuje się i wyraża prawdę w różnego rodzaju tekstach historycznych, prorockich, poetyckich czy w innych rodzajach literackich (Por. Sobór Watykański II, konst. Dei verbum, 12.).

Pius XII "Divino afflante Spiritus":

"Rzecz jasna, że ludy wschodnie dla wyrażania swoich myśli używały form i sposobów jakie wówczas w ich środowisku były w zwyczaju. [Dlatego nie należy się dziwić] że u autorów biblijnych ...spotykamy się z opisami, które można by nazwać " przybliżonymi, z pewnymi przenośnymi wyrażeniami, nieraz paradoksalnymi.[...]

Często bowiem zdarza się...iż niektórzy zarzucają, że pisarze biblijny odchylili się od historycznej wierności...[tymczasem] chodzi tu najwyraźniej o rodzaj literacki i sposób wyrażania się używany w starożytności we wzajemnych stosunkach i przyjęty w sposób dozwolony w codziennym życiu."